Μελαγχολία μετά τις διακοπές: Ειδικός εξηγεί πώς να την αντιμετωπίσετε

Της Μαρίνας Χαραλάμπους

Η επιστροφή στην καθημερινότητα μετά από ένα ξέγνοιαστο καλοκαίρι συχνά συνοδεύεται από κακή διάθεση, έλλειψη ενέργειας και μια αίσθηση νοσταλγίας για τις στιγμές που μόλις τελείωσαν. Η μελαγχολία μετά τις διακοπές είναι ένα συχνό φαινόμενο που αγγίζει πολλούς ανθρώπους, όταν το ξέγνοιαστο κλίμα των διακοπών αντικαθίσταται από τις ευθύνες και τους γρήγορους ρυθμούς της καθημερινότητας. Ο ψυχίατρος – ψυχοθεραπευτής Αριστοτέλης Βάθης εξηγεί στο skai.gr γιατί νιώθουμε έτσι, πώς να αναγνωρίσουμε αν πρόκειται για κάτι προσωρινό ή για βαθύτερη δυσαρέσκεια και ποιες τεχνικές μπορούν να μας βοηθήσουν να προσαρμοστούμε πιο ομαλά.

Μελαγχολία μετά τις διακοπές: Γιατί νιώθουμε έτσι και πώς μπορούμε να προσαρμοστούμε ομαλά στην καθημερινότητα;

Η μελαγχολία μετά τις διακοπές είναι ένα φαινόμενο που βιώνουν πολλοί άνθρωποι άτομα μετά την επιστροφή τους από μια περίοδο διακοπών. Η μελαγχολία αυτή είναι εν μέρει μια φυσιολογική αντίδραση μετά από ένα ευχάριστο διάλειμμα, όταν η ελευθερία, η χαλαρότητα και οι ευχάριστες εμπειρίες των διακοπών αντικαθίστανται από τη γνωστή ρουτίνα και τις ευθύνες της ζωής. Αυτά τα συναισθήματα συχνά εκδηλώνονται ως ήπια καταθλιπτικά συμπτώματα, όπως κακή διάθεση, έλλειψη κινήτρου, δυσκολία συγκέντρωσης και, σε ορισμένες περιπτώσεις, αυξημένο άγχος. Μερικοί άνθρωποι παρατηρούν μια αυξημένη αίσθηση νοσταλγίας, καθώς λαχταρούν το χαλαρό περιβάλλον που απόλαυσαν κατά τη διάρκεια των διακοπών. Άλλοι μπορεί να αισθάνονται καταβεβλημένοι από τις καθημερινές ευθύνες ή ξαφνική απώλεια νοήματος καθώς επιστρέφουν στην κανονική τους ρουτίνα.

Γιατί οι διακοπές πολλές φορές δημιουργούν συγκρίσεις με τη ‘πραγματική ζωή’ μας και πώς να διαχειριστούμε αυτή τη σύγκριση;

Ένας σημαντικός λόγος που συμβαίνουν τα παραπάνω είναι η απότομη και έντονη αντίθεση μεταξύ των δύο αυτών καταστάσεων. Κατά τη διάρκεια των διακοπών, οι άνθρωποι βιώνουν προσωρινά έναν διαφορετικό τρόπο ύπαρξης, με μια προσωπική ελευθερία, είναι πιο συγκεντρωμένοι στον εαυτό τους, στις επιθυμίες και τις ανάγκες τους, πιο συνδεδεμένοι με τους δικούς τους ανθρώπους. Κατά την επιστροφή από τις διακοπές, οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι πάλι με τις δουλειές, τις προθεσμίες, τα email, τους τρελούς ρυθμούς και τις απαιτήσεις. Αυτή η μετάβαση μπορεί να κάνει την κανονική ζωή να φαίνεται πιο αγχωτική και απαιτητική. Δεν είναι ασυνήθιστο για τα άτομα να αμφισβητούν τις επιλογές ζωής τους, τη ρουτίνα ή την ικανοποίηση από την εργασία τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου προσαρμογής, συμβάλλοντας σε συναισθήματα δυσαρέσκειας ή στρες.

Όμως αυτές οι διαπιστώσεις μπορεί να είναι είτε μια πηγή μελαγχολίας, είτε καταλύτης για την προσωπική ανάπτυξη. Αυτή η περίοδος μπορεί να αναδείξει τι λείπει από την καθημερινή ρουτίνα, είτε πρόκειται για προσωπικό χρόνο, χόμπι, ουσιαστικές σχέσεις, δημιουργικές αναζητήσεις ή ένα αίσθημα αυτονομίας και νοήματος. Οι διακοπές ρίχνουν φως σε ό,τι λαχταράμε ή μας λείπει από τη ζωή μας. Εάν οι αναπόφευκτες συγκρίσεις που προκύπτουν οδηγήσουν σε άβολα συναισθήματα, αυτή μπορεί να είναι μια σημαντική ευκαιρία για αυτογνωσία, ανάπτυξη και εάν είναι απαραίτητο (και τολμήσει κανείς) μια ουσιαστική αλλαγή. 

Μπορεί η μελαγχολία μετά τις διακοπές να υποδηλώνει βαθύτερη δυσαρέσκεια;

Ναι, μπορεί μερικές φορές να σηματοδοτεί πιο σημαντικά ζητήματα. Εάν η επιστροφή στην κανονική ζωή προκαλεί έντονα ή επίμονα συναισθήματα θλίψης, ανησυχίας ή φόβου, μπορεί να είναι σημάδι βαθιάς δυσαρέσκειας με πτυχές της καριέρας, των προσωπικών σχέσεων, της κατεύθυνσης ή του τρόπου ζωής σας. Αντί να καταπιέζετε αυτά τα συναισθήματα ή απλά να περιμένετε να καταλαγιάσουν υπό το βάρος της καθημερινότητας, είναι χρήσιμο να τα προσεγγίζετε με σεβασμό – ίσως γράφοντας σε ημερολόγιο, μιλώντας με έναν ψυχοθεραπευτή ή με ανθρώπους που εμπιστεύεστε. Η επίμονη μελαγχολία μπορεί να είναι μια πρόσκληση για να αξιολογήσουμε πού χρειάζεται αλλαγή ή υποστήριξη, αντί για κάτι που πρέπει να αγνοήσουμε.

Για όσους παλεύουν με τη μελαγχολία μετά τις διακοπές, υπάρχουν αρκετές στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν:

Καταρχήν αναγνωρίστε ότι είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε κάποια θλίψη ή απογοήτευση μετά το τέλος τους, χωρίς να αυτομαστιγώνεστε. Η αποδοχή αυτή επιτρέπει στον εαυτό σας να βιώσει και να επεξεργαστεί αυτό το συναίσθημα, που φυσιολογικά θα μειωθεί σε μία-δύο εβδομάδες. 

Αναστοχασμός: χρησιμοποιήστε αυτή την ευκαιρία για να σκεφτείτε τι μπορεί να χρειάζεται αλλαγή. Έχουμε συνηθήσει να κάνουν τέτοιες σκέψεις περισσότερο στο τέλος του έτους, την πρωτοχρονιά, αλλά είναι εξίσου χρήσιμες όλο το χρόνο. Αν στις διακοπές σας διαπιστώσατε ότι ορισμένες δραστηριότητες ή σχέσεις σας είναι ιδιαίτερα σημαντικές και βοηθητικές, δεν χρειάζεται να καθυστερείτε περισσότερο να τις εντάξετε (περισσότερο) στη ζωή σας.

Η καθιέρωση μιας σταδιακής μετάβασης στην ρουτίνα, αντί της άμεσης ανάληψης όλων των ευθυνών, μπορεί να διευκολύνει την προσαρμογή. Αν φτιάχνετε το δικό σας πρόγραμμα, μπορείτε για παράδειγμα για λίγες ημέρες να εργάζεστε τέσσερις ώρες αντί για οκτώ. Η ενσωμάτωση ευχάριστων δραστηριοτήτων – όπως χόμπι, σωματική άσκηση, σινεμά – μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάσταση της θετικής διάθεσης και στην αντιμετώπιση της αλλαγής. Η επαφή με φίλους και συγγενείς με τον προγραμματισμό μικρών δραπετεύσεων – σαββατοκύριακα ή μονοήμερες εκδρομές – μπορεί να προσφέρει μια αίσθηση συνέχειας και προσαρμογής. Οι πρακτικές ενσυνειδητότητας, το διάβασμα βιβλίων αυτοβελτίωσης και η ψυχοθεραπεία μπορούν να βοηθητικές στην αντιμετώπιση του αναστοχασμού ή της αυτοκριτικής σχετικά με τυχόν προβληματισμούς για την πορεία της ζωής. 

Για ορισμένους, η ψυχολογική αυτή προσαρμογή μπορεί να είναι πιο δύσκολη και τα συμπτώματα να είναι πιο έντονα ή παρατεταμένα. Σε αυτές τις περιπτώσεις θεραπευτικές παρεμβάσεις όπως η ψυχοθεραπεία μπορούν να βοηθήσουν στον εντοπισμό και αντιμετώπισης των όσων συνεχίζουν να βαραίνουν τον άνθρωπο. Εάν όμως τα συμπτώματα μελαγχολίας επιμένουν ή επιδεινώνονται και ο συναισθηματικός αντίκτυπος γίνει πιο σοβαρός (για παράδειγμα, αν υπάρχει επίμονη ευσυγκινησία, κόπωση, αισθήματα ενοχής, αδυναμία συγκέντρωσης) η αναζήτηση υποστήριξης για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης από έναν ψυχίατρο θα προσφέρει τη βοήθεια που είναι απαραίτητη.

Πηγή: skai.gr

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.