Το Ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων

Του Νικόλα Μπάρδη

Οι δείκτες του ρολογιού στην εκκλησία των Καλαβρύτων έχουν σταματήσει στις 2:34. Εκείνη ήταν η ώρα που στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 έμελλε να γραφτεί η πιο μελανή σελίδα της κατοχικής περιόδου στη χώρα μας. Επρόκειτο για τα αντίποινα των Γερμανών, που είχαν ως στόχο να εξαλείψουν τον ανδρικό πληθυσμό των Καλαβρύτων και να κάψουν συθέμελα την κωμόπολη. Η εγκληματική αυτή επιχείρηση ξεκίνησε μετά την εκτέλεση από αντάρτες 77 Γερμανών στρατιωτών αιχμαλώτων, που είχαν συλληφθεί μετά τη νίκη του ΕΛΑΣ στη Μάχη της Κερπινής, στις 20 Οκτωβρίου του 1943.

Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» στόχευε στην τρομοκράτηση των ντόπιων με εκτελέσεις αμάχων και λεηλασίες, πυρπόληση οικιών, καθώς και στην ολική εκκαθάριση του ορεινού όγκου του Χελμού από αντιστασιακές ομάδες και αντάρτες.

Οι Γερμανοί έφτασαν στα Καλάβρυτα τέσσερις ημέρες νωρίτερα, στις 9 Δεκεμβρίου του 1943, και δημιούργησαν έναν ασφυκτικό κλοιό γύρω από τον οικισμό, για να μη μπορεί να ξεφύγει κανένας. Παρά το γεγονός ότι ο Γερμανός Διοικητής καθησύχαζε τους πολίτες πως είχαν ως στόχο αποκλειστικά και μόνο τους αντάρτες, η αγωνία και ο φόβος είχαν ριζώσει στην καρδιά των κατοίκων, που σαν άλλοι ελεύθεροι πολιορκημένοι έβλεπαν τις οικογένειες και τα σπίτια τους να κινδυνεύουν. Τα αντίποινα ξεκίνησαν με την πυρπόληση σπιτιών, που όλοι έντρομοι παρακολουθούσαν, χωρίς όμως να μπορούν να κάνουν τίποτα. Στις 13 Δεκεμβρίου, ημέρα Δευτέρα, και πριν ακόμη ξημερώσει, χτύπησαν οι καμπάνες της εκκλησίας και όλοι οι κάτοικοι μαζεύτηκαν στο Δημοτικό Σχολείο. Οι Γερμανοί αξιωματικοί τους εξανάγκασαν σε συγκέντρωση και διέταξαν να έχουν μαζί τους κουβέρτες και τρόφιμα μιας ημέρας. Κανείς, όμως, δεν ήταν προετοιμασμένος για το τι θα ακολουθούσε…

Οι γυναίκες και τα παιδιά κλείστηκαν μέσα στο σχολείο, ενώ οι άνδρες, από 14 ετών και άνω, οδηγήθηκαν σε φάλαγγες στην κοντινή Ράχη του Καππή.

Φυσικά, υπήρχε λόγος που επιλέχθηκε η συγκεκριμένη περιοχή. Η αμφιθεατρική δομή του τόπου, δεν θα επέτρεπε σε κανέναν να γλυτώσει. Ήταν μία παγίδα θανάτου!

Οι Καλαβρυτινοί, στις τελευταίες τους ώρες επί γης, ήταν αναγκασμένοι να βλέπουν τις περιουσίες τους, τα σπίτια και ολόκληρη την πόλη να καίγονται και μαζί τους να παραδίδονται στις φλόγες οι γυναίκες και τα ανήλικα παιδιά, που ήταν εγκλωβισμένα στο κτίριο του σχολείου, το οποίο φρουρούσαν εξωτερικά πάνοπλοι στρατιώτες. Την ίδια στιγμή, ο Οδοντωτός κατηφόριζε γεμάτος με τις σοδιές από το πλιάτσικο των Γερμανών στα σπίτια, στα μαγαζιά και τις αποθήκες, απ’ όπου άρπαξαν ό,τι πολύτιμο υπήρχε. Μαζί πήραν τα χρήματα και τα αποθέματα των Τραπεζών και των Δημοσιών Υπηρεσιών, αφού προηγουμένως ανάγκασαν τους Διευθυντές να τα παραδώσουν.

Από το ξενοδοχείο «Μέγας Αλέξανδρος», με μια πράσινη και ύστερα μια κόκκινη φωτοβολίδα, δόθηκε το σύνθημα της μαζικής εκτέλεσης. Τα πολυβόλα θέρισαν τους Καλαβρυτινούς και έσβησαν μια για πάντα τη ζωή από τα μάτια τους. Έπειτα, ακολούθησε η χαριστική βολή, για να σιγουρευτούν, πως δεν θα επιβιώσει κανείς. Από αυτήν την αποτρόπαιη, βάρβαρη και εγκληματική πράξη επέζησαν μόλις 13 άτομα.

Πίσω στο Δημοτικό Σχολείο οι γυναίκες και τα παιδιά έζησαν στιγμές τρόμου και αγωνίας, βλέποντας τις φλόγες να πλησιάζουν απειλητικά προς αυτούς. Δεν έκατσαν όμως με σταυρωμένα τα χέρια. Άρχισαν να σπάνε πόρτες και παράθυρα, και κατάφεραν να ξεφύγουν, τρέχοντας μακριά από τον φλεγόμενο οικισμό. Πρώτο τους μέλημα, να βρουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Ανηφορίζοντας, όμως, προς το μέρος που είχαν συγκεντρώσει τους άντρες, αντίκρισαν το πιο αποτρόπαιο θέαμα. Οι πατεράδες, οι άνδρες, οι γιοι και τα αδέρφια τους κείτονταν νεκροί μέσα σε μία λίμνη αίματος. Και κάπου εκεί ήρθαν αντιμέτωποι με το σκληρό πρόσωπο του πολέμου. Ό,τι είχαν ζήσει μέχρι εκείνη τη στιγμή, ό,τι είχαν χτίσει με αγάπη και κόπο είχε πλέον βίαια εξαφανιστεί. Μέσα στο σκηνικό τρόμου, οι γυναίκες των Καλαβρύτων, με όση δύναμη τους είχε απομείνει, προσπάθησαν να μαζέψουν τους αγαπημένους τους από τον τόπο της εκτέλεσης, για να τους θάψουν σε πρόχειρους τάφους. Ο παγωμένος Δεκέμβρης ταίριαζε απόλυτα με τα παγωμένα βλέμματα αυτών που έμειναν πίσω, ενώ η περιοχή δεν θα ήταν ποτέ ξανά ίδια.

Η σφαγή των Καλαβρύτων, που αποτελεί αναμφίβολα την πιο βαριά περίπτωση εγκλήματος πολέμου στην Ελλάδα, κατά την κατοχική περίοδο, συγκίνησε και ένωσε όλους τους Έλληνες στον αγώνα τους κατά του κατακτητή. Κανένας από τους υπευθύνους των εγκλημάτων αυτών δεν λογοδότησε στη δικαιοσύνη, ενώ μέχρι και σήμερα ακόμα δεν έχει καταβληθεί καμιά απολύτως αποζημίωση από τη Γερμανία.

Στον μαρτυρικό τόπο της εκτέλεσης έχει υψωθεί ένας Λευκός Σταυρός και η Πετρωμένη Καλαβρυτινή Μάνα για να υπενθυμίζουν στον κόσμο τις ματωμένες σελίδες της ιστορίας, στέλνοντας παράλληλα μηνύματα ειρήνης και συναδέλφωσης των λαών.

Πηγή: skai.gr

Διαβάστε τις Ειδήσεις σήμερα και ενημερωθείτε για τα πρόσφατα νέα.
Ακολουθήστε το Skai.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.