Πρόχωμα

Ο οικισμός Δογατζή (Ντογαντζή) της κοινότητας Βυρλάντζης (Βουρλάντζας), μετονομάστηκε σε Πρόχωμα (υποδιοίκηση Θεσσαλονίκης) με διάταγμα της 28.12.1926 (ΦΕΚ 7/14.1.1927) και βρίσκεται δυτικά στον ίδιο σχεδόν παράλληλο με τα Γιαννιτσά και κοντά στην αριστερή όχθη του Αξιού ποταμού. Απέχει δε 34 χιλιόμετρα από τη Θεσσαλονίκη, στην παλιά εθνική οδό για την πρώην Γιουγκοσλαβία.

Πριν τους Βαλκανικούς Πολέμους, ήταν ένα χωριό όπου ζούσαν περίπου 200 Μουσουλμάνοι Τούρκοι και 50 Βούλγαροι Εξαρχικοί. Με τη Συνθήκη Ανταλλαγής πληθυσμών οι μέχρι τότε κάτοικοι του Ντογαντζή (Τούρκοι και Βούλγαροι) έφυγαν. Το ελληνικό κράτος εγκατέστησε στα σπίτια τους χριστιανούς πρόσφυγες και ο οικισμός χαρακτηρίστηκε αμιγώς προσφυγικός. Το 1928 κατοικούσαν περίπου 600 άτομα.

Οι πρόσφυγες που μετοίκησαν στο Πρόχωμα προέρχονταν από τις περιοχές και τα χωριά του Πόντου: Βεζίνκιοϊ, Σάντα, Κοτύωρα, Μολάμσταφα και Επτακώμη. Ήρθαν επίσης Πάσκιοι του Καυκάσου και σαράντα από τις προσφυγικές οικογένειες κατάγονταν από το Σουμπατάν και μιλούσαν ποντιακά.

Το 1935 ο πληθυσμός ήταν 952 άτομα (464 άντρες και 488 γυναίκες, σύμφωνα με την απογραφή του 1940). Σύμφωνα δε με τις μεταπολεμικές απογραφές ο πληθυσμός ήταν: Το 1951 938 άτομα, το 1961 1013 άτομα, το 1971 733 άτομα, το 1981 980 άτομα και το 1991 1002 άτομα. Το Πρόχωμα ανήκει διοικητικά στο Δήμο Χαλκηδόνος και ο πληθυσμός του, σύμφωνα με την απογραφή του 2011, είναι 1217 κάτοικοι. Στο χωριό υπάρχει Νηπιαγωγείο, Δημοτικό Σχολείο, Γυμνάσιο και Λύκειο καθώς και ένα Αγροτικό Ιατρείο, ένα Πολιτιστικό Κέντρο, Γήπεδο ποδοσφαίρου και ο Ιερός Ναός Τίμιου Σταυρού