* e-koufalia.gr * Ανεξάρτητη ενημέρωση για το Δήμο Χαλκηδόνος
COVID-19 : μύθοι και πραγματικότητα.
Εδώ και σχεδόν δύο χρόνια έχει έρθει και άλλαξε τη ζωή μας ο κορονοϊός. Η καθημερινότητα μας (οικογενειακή, κοινωνική, επαγγελματική) περιστρέφεται γύρω από την πανδημία και συνεχώς προσαρμόζεται με βάση τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα. Πολλά ερωτήματα και απορίες γεννώνται, ωστόσο ακόμη και οι απαντήσεις σε αυτά κάποιες φορές δημιουργούν περισσότερη σύγχυση παρά φωτίζουν την αλήθεια. Τα λεγόμενα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με την ανεξέλεγκτη ροή πληροφοριών και απόψεων φαίνεται ότι επιτείνουν τη σύγχυση αυτή. Θα προσπαθήσω με απλό τρόπο, με τη μορφή ‘’ερώτηση – απάντηση’’, να βοηθήσω στην αποσαφήνιση κάποιων καθημερινών ερωτημάτων.
Υπάρχει τρόπος πέρα από τα γενικά μέτρα προφύλαξης (μάσκα, αντισηψία, αποστάσεις) να προφυλαχθώ από τη νόσο; Ο πλέον αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης είναι ο εμβολιασμός. Τα διαθέσιμα εμβόλια προσφέρουν υψηλό βαθμό προστασίας από τη νόσο αλλά το σημαντικότερο είναι ότι προστατεύουν από τη σοβαρή νόσο, μειώνουν δηλαδή σημαντικά την πιθανότητα νοσηλείας και θανάτου από τη λοίμωξη σε ποσοστό από 90 έως και 96%. Ακόμη και μετά από 6 μήνες με τα mRNA εμβόλια η προστασία από τη σοβαρή νόσο είναι κοντά στο 80%. Οι εμβολιασμένοι ασθενείς εκδηλώνουν πολύ πιο ήπια τη νόσο και είναι λιγότερο μεταδοτικοί. Επίσης είναι απολύτως απαραίτητο να γίνει αναμνηστική (ενισχυτική) δόση στο εξάμηνο από την ολοκλήρωση του εμβολιασμόύ με mRNA εμβόλια (πιθανόν και νωρίτερα), και μετά το δίμηνο από το μονοδοσικό εμβόλιο. H ενισχυτική δόση μπορεί να γίνει και με διαφορετικό τύπο εμβολίου από το αρχικό.
Είναι ασφαλή τα εμβόλια; Τα διαθέσιμα εμβόλιο είναι εξαιρετικά ασφαλή. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες είναι η ερυθρότητα στο σημείο της ένεσης, μυαλγίες, πυρετός και κεφαλαλγία. Τα εμβόλια ΔΕΝ προκαλούν θρομβώσεις (θρομβοφλεβίτιδα, πνευμονική εμβολή) σε αντίθεση με την ίδια τη νόσο COVID-19 που πολύ συχνά προκαλεί συστηματικές θρομβώσεις. Τα περιστατικά θρομβώσεων που ήρθαν στη δημοσιότητα ήταν στην πραγματικότητα ένα εξαιρετικά σπάνιο ανοσολογικής αιτιολογίας σύνδρομο και όχι κλασικές θρομβώσεις. Να επισημανθεί ότι τα εμβόλια που κυκλοφορούν ΔΕΝ είναι πειραματικά αλλά έχουν λάβει επίσημη άδεια κυκλοφορίας.
Μπορούν όλοι να εμβολιαστούν με ασφάλεια ή υπάρχουν εξαιρέσεις; Όλος ο πληθυσμός, ακόμη και τα παιδιά από 12 ετών και συντόμως από 5 ετών και πάνω, μπορούν να εμβολιαστούν με ασφάλεια. Επίσης συνιστάται ο εμβολιασμός των εγκύων σε οποιοδήποτε τρίμηνο της εγκυμοσύνης. Πρακτικά η μόνη αντένδειξη για εμβολιασμό είναι η σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε προηγούμενο εμβολιασμό από το ίδιο εμβόλιο και ΟΧΙ γενικά το ιστορικό αλλεργιών σε φάρμακα ή άλλες ουσίες. Ασθενείς με σοβαρά αιματολογικά /νεοπλασματικά /αυτοάνοσα νοσήματα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους για το σωστό προγραμματισμό του εμβολιασμού.
Μπορώ να συνδυάσω το εμβόλιο για την COVID-19 με άλλα εμβόλια; Ναι, μπορεί να συνδυαστεί με άλλα εμβόλια (π.χ. γρίπης, πνευμονιοκόκκου) ακόμη ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΕΡΑ. Ωστόσο αν δεν υπάρχει χρονική πίεση τα πραγματοποιούμε σε διαφορετικές ημερομηνίες.
Υπάρχει θεραπεία για την COVID-19; Για τους ασθενείς που παραμένουν στο σπίτι με ήπια συμπτώματα δεν υπάρχει στην παρούσα φάση ειδική θεραπεία. ΔΕΝ ΧΟΡΗΓΟΥΜΕ αντιβιοτικά, κορτιζόνη, ασπιρίνη, κολχικίνη ή αντιπηκτικές ενέσεις. Αντιμετωπίζουμε τη νόσο όπως κάθε ιογενή συνδρομή του αναπνευστικού με αντιπυρετικά, αναλγητικά, αποσυμφορητικά, ενυδάτωση. Στην παρούσα φάση είναι υπό διαδικασία έγκρισης κάποια φάρμακα για χορήγηση σε ασθενείς που παραμένουν στο σπίτι αλλά δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Πότε ο ασθενής με COVID-19 πρέπει να πάει στο νοσοκομείο; Σε περίπτωση δύσπνοιας, πτώσης του οξυγόνου <94% ή παρατεταμένης διάρκειας του πυρετού (συνήθως αν ο πυρετός επιμένει πέραν της εβδομάδος) πρέπει να εξεταστεί στο νοσοκομείο διότι είναι πιθανόν να έχει αναπτύξει ιογενή πνευμονία και απαιτείται νοσοκομειακή αντιμετώπιση. Για το λόγο αυτό είναι σημαντική η τακτική επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό. Η πιθανότητα για νοσηλεία είναι πολύ μεγαλύτερη στους ανεμβολίαστους ασθενείς, στους ηλικιωμένους καθώς και σε ασθενείς με σοβαρές συνυπάρχουσες παθήσεις (καρδιολογικά και αναπνευστικά νοσήματα, παχυσαρκία, σακχαρώδης διαβήτης).
Ποιος είναι ο πιο αξιόπιστος τρόπος διάγνωσης; Ο πιο αξιόπιστος τρόπος διάγνωσης είναι το λεγόμενο μοριακό τεστ. Τα αντιγονικά τεστ (self test και rapid test) είναι λιγότερο αξιόπιστα (ευαίσθητα) διότι δεν εντοπίζουν όλους τους θετικούς ασθενείς. Αν κάποιος έχει ύποπτα συμπτώματα (πυρετό, πονόλαιμο, ρινίτιδα, μυαλγίες, βήχα) και το αρχικό self ή rapid τεστ είναι αρνητικό, πρέπει να γίνει επανάληψη τουλάχιστον 24 ώρες μετά και προτιμότερο είναι να ακολουθήσει μοριακό τεστ. Πολλές φορές απαιτούνται 2 ή και περισσότερες επαναλήψεις των μοριακών τεστ για να έχουμε αξιόπιστο αποτέλεσμα. Πρέπει να τονιστεί ότι το μοριακό τεστ παραμένει θετικό μέχρι και 6 εβδομάδες μετά την αρχική νόσηση χωρίς να σημαίνει ότι ο ασθενής μεταδίδει τη νόσο. Για το λόγο αυτό δεν απαιτείται αρνητικό τεστ για τη λήξη της απομόνωσης.
Περισσότερα ερωτήματα προφανώς υπάρχουν και μάλλον και κάποια νέα θα προκύψουν. Στην παρούσα φάση είμαστε στην κορύφωση ενός ακόμη σφοδρού και ενδεχομένως παρατεταμένου ‘κύματος’ της πανδημίας. Είναι σίγουρο ότι η ένταση του κύματος αυτού θα ήταν πολύ μικρότερη αν είχε εμβολιαστεί μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού. Ακόμη και την ύστατη στιγμή ας είμαστε ρεαλιστές, ας αποσυνδέσουμε τον κορονοϊό από διάφορες δεισιδαιμονίες και ας αφήσουμε την επιστήμη να μας οδηγήσει με ασφαλή τρόπο προς την έξοδο από την πανδημία.
Δεληδημούδης Αθ. Πέτρος
Στρατιωτικός Ιατρός ε.α.
Ειδικός Παθολόγος
