Της Βίκυς Εξαδακτύλου:«Από την κρίση στην απόδοση»

«Από την κρίση στην απόδοση»

Της Βίκυς Εξαδακτύλου *

Ακούμε & λέμε, συχνά, τη φράση “να δημιουργήσουμε μια έξυπνη πόλη”. Τί σημαίνει; Είναι το ίδιο για όλους τους Δήμους; Ευαγγελίζεται ως συνηθισμένη προεκλογική παροχολογία; Πώς τη δημιουργούμε; Είναι κάτι απλό, ίσως όχι πάντα απτό. Αρκεί, να αντιληφθούμε “από πού ξεκινήσαμε”, “πού βρισκόμαστε” & “πού θέλουμε να φτάσουμε”.

Η χώρα αλλάζει, ομοίως & η αυτοδιοικητική της μορφολογία, πολλώ δε μάλλον λίγα χρόνια μετά την “πιλοτική” εφαρμογή του Καλλικράτη, που στο ξεκίνημά του άλλους ένωσε κι άλλους διέσπασε. Σαφώς δεν είχαν όλοι οι Δήμοι την ίδια αφετηρία, δεν είναι ίδιοι μεταξύ τους, ούτε έχουν τις ίδιες ανάγκες, ούτε προφανώς κάτι να χωρίσουν. Ομοίως & οι δημότες τους. Εντούτοις, η ιστορία έδειξε ότι, δυστυχώς ή ευτυχώς, κάθε λογής κρίση προκαλεί επαναπροσδιορισμό & ανασχεδιασμό. Οι νέες τάσεις της εποχής έχουν απαιτήσεις από διοικούντες, στελέχη & πολίτες, πέρα από δικαιώματα. Αλλαγή κουλτούρας, επικοινωνία, συνεργασία, συμμόρφωση & συνεννόηση. Ίσως στα βασικά ή αυτονόητα.

Μέσα σε ένα μεταβαλλόμενο οικονομικό, νομοθετικό & κοινωνικό περιβάλλον, η “πρώτη πόρτα” του πολίτη πρέπει να διατηρηθεί ως ένα πολιτικό “δημόσιο αγαθό εκτός συναλλαγής”, όμως με “ελάχιστο εθνικό κοινό παρανομαστή”. Κι αυτή, δεν είναι πλέον, μόνο, πολιτική επιλογή ή νοοτροπία. Πρόσφατα, στο 30ο Πολυσυνέδριο “Money Show”, αναπτύξαμε 4 θεματικές, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας, της Forum Training & της Πανελλήνιας Ένωσης Γενικών Γραμματέων “Κλεισθένης” αντίστοιχα.

Είχαν προηγηθεί από το 2015 παρόμοιες, σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Σε μια τάση γενικής αστικοποίησης, προέχουσας στρατηγικής σημασίας παραμένει η “ΣΥΝ-δημιουργία μιας έξυπνης, ελκυστικής & βιώσιμης επαρχίας”. Και είναι ΣΥΝ-δημιουργία, γιατί αφορά άρα θωρακίζεται & αγκαλιάζεται από όλους.

Για να πετύχει αυτό, η δημόσια διοίκηση πρέπει να βελτιώνεται ως ένα οικοδόμημα πολιτισμού, όχι παθογένειας. Αυτό, όμως, δεν χτίζεται μέσα σε μια μέρα! Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, χρειάζονται 5 χρόνια για την προετοιμασία μιας μεταρρύθμισης & 1 χρόνο για την εφαρμογή της, ενώ στην Ελλάδα συμβαίνει συνήθως το αντίθετο. Στον μικρό αλλά εκτεταμένο Δήμο Χαλκηδόνος, αυτό προσπαθήσαμε να κάνουμε, δρώντας “επιθετικά” ώστε να κερδίσουμε χρόνο, έδαφος & σεβασμό.

Νοικοκυρεύεται & προετοιμάζεται ο Δήμος να δεχτεί & να αντέξει τις νέες προκλήσεις μεταρρυθμίσεων, αφήνοντας στο παρελθόν, όπου ανήκουν, αναχρονιστικές & αντιπολιτευτικές ή εγωιστικές αναβολές. Δημιουργούνται με κόπο, βελτιώνοντας παράλληλα την καθημερινότητα, συνθήκες ευνοϊκές & βιώσιμες για τα επόμενα έτη, ενώ θέτονται βάσεις που υπό άλλες συνθήκες θα απαιτούνταν 2 θητείες. Αποφεύχθηκε η οικονομική επιτήρηση & η αύξηση δημοτικών τελών, ενώ βελτιώθηκε κατά πολύ η ρευστότητα του Δήμου, μειώνοντας υποχρεώσεις & σπατάλες.

Παρέχονται σταδιακά καλύτερες υπηρεσίες με λιγότερο κόστος με λίγα λόγια. Το εσωτερικό του περιβάλλον αναβαθμίζεται διοικητικά, ψηφιακά & οργανωτικά, ώστε να μπορεί να αποδίδει ποιοτικότερα & ταχύτερα, πλησιάζοντας πλέον υψηλότερους στόχους. Είμαστε στις πρώτες θέσεις σε υποβολή προτάσεων & απορρόφηση ευρωπαϊκών & κρατικών κονδυλίων κατά 85%, ενώ κατέχουμε την 1η θέση στην Κ.Μ. σε διεκδίκηση κονδυλίων από το πρόγραμμα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ.

Αποτελέσματα & έργα 100.000.000 € που δεν χαρίστηκαν, αλλά σχεδιάζονται νυχθημερόν, διεκδικούνται και θα είναι εμφανή σε 2-3 χρόνια από τώρα γνωρίζοντας τις καθυστερήσεις λόγω γραφειοκρατίας (πρόνοιας, άρδευσης-ύδρευσης-αποχέτευσης, ανακύκλωσης, ενέργειας, υποδομών, αναπλάσεων, οδοποιίας, χωρικού σχεδιασμού, μετακίνησης, πολιτικής προστασίας κτλ).

Αξιοποιήθηκαν οι υπάρχουσες μελέτες, ενώ εκπονήθηκαν νέες, με συνεργασίες ουσίας & αξιοποίηση στελεχών. Δημιουργήθηκαν στρατηγικοί σχεδιασμοί σε πολλούς τομείς, πάρα το μειωμένο κατά 45% προσωπικό, χωρίς στελεχωμένο γραφείο Προγραμματισμού, ενώ 5 χρόνια μετά ο Δήμος είναι έτοιμος & επιδιώκει να εφαρμόσει Εσωτερικό Έλεγχο με ευρωπαϊκά πρότυπα.

Σε άλλους αυτονόητα, σε άλλους πιο περιορισμένα. Συνελόντι ειπείν, μέσα σε λίγα χρόνια, ο Δήμος τόλμησε & επιβίωσε, βρήκε το βηματισμό του, γίνεται κι αυτός “ένα καλό παράδειγμα”, βραβεύτηκε & επιβραβεύεται, επικεντρώνεται στο αύριο με ευελιξία συνδυάζοντας εμπειρία & τεχνογνωσία, όπως αρμόζει σε έναν Ευρωπαϊκό & Ελληνικό Περιφερειακό Δήμο που διοικείται από ικανή, τεχνοκρατική, αποτελεσματική & αμερόληπτη ηγεσία, όπως είναι αυτή του δικού μας Δημάρχου κ. Γιάννη Τσουκνιδά. Φυσικά θα μπορούσαν να είχαν γίνει ή αναδειχθεί περισσότερα, όμως σε ένα ήδη υγιές περιβάλλον, με συμμετοχή, χωρίς άσκοπες καθυστερήσεις.

Η ελληνική Δημόσια Διοίκηση έκανε άλματα μέσα σε 15 χρόνια, πόσο μάλλον από την εποχή του Σωκράτη & του Αριστοτέλη. Συνεχώς εξελίσσεται. Πλέον, με το πάτημα ενός κουμπιού. Επίσης, μικρά παραδείγματα ψηφιακής αναβάθμισης, όπως ΔΙΑΥΓΕΙΑ, ΕΣΗΔΗΣ, θέτουν από το 2011 σε απόλυτη διαφάνεια & πρόσβαση στον καθένα την «καρδιά» ενός Δήμου (τεχνικά έργα & οικονομική διαχείριση). Άρα, η «έξυπνη πόλη του αύριο» δεν συγχωρεί στασιμότητες, σκοπιμότητες ή σκοταδισμούς, ενώ πρέπει να ξεπερνάται η νομομανία & η νομοφοβία όσο ανακτάται η εμπιστοσύνη.

Της λείπει η εξωστρέφεια & η συνεργασία, και η Πανελλήνια Ένωση Γενικών Γραμματέων ήδη συμβάλλει από την πλευρά της, με ανάδειξη καλών πρακτικών & ανταλλαγή απόψεων με στόχο την δημιουργία ενός υγιούς ανταγωνισμού από τον συγκερασμό δημοσίου & ιδιωτικού τομέα.

Απολογιστικά λοιπόν & απαντώντας στο αρχικό ερώτημα, η καινοτόμα «έξυπνη πόλη» δεν είναι μια τεχνολογική έννοια. Είναι το σπίτι μας, είναι φιλοσοφία, μια πολιτική πρόκληση, όπου οι καλοί αντιδρούν μεν γρήγορα στις ριζοσπαστικές αλλαγές, αλλά οι καλύτεροι τις δημιουργούν & εξελίσσουν τις κοινωνίες! Συνεχίζεται..

• Η Βίκυ Εξαδακτύλου είναι Γενική Γραμματέας Δήμου Χαλκηδόνος BA, MD, MSc Δασολόγος ΑΠΘ-Κλιμ. Αλλαγή, MBA (6s, TQM) Οργάνωση & Διοίκηση Επιχειρήσεων